در دوران بارداری چه بخوریم تا فرزند باهوشتری داشته باشیم؟
برای هوش جنین چه بخوریم؟ این سوالی است که ذهن بسیاری از مادران باردار را به خود مشغول میکند. چون بارداری یکی از حساسترین دورههای زندگی است و تغذیه مادر میتواند تاثیر زیادی بر رشد مغزی جنین داشته باشد.
در این مقاله از مجله سلامتی چنگال در مورد اهمیت تغذیه در دوران بارداری اطلاعات کسب میکنید و با بهترین مواد غذایی برای تقویت هوش جنین آشنا میشوید. اگر میخواهید یک فرزند سالم و در عین حال باهوش داشته باشید، ادامه مطلب را از دست ندهید.
برای هوش جنین چه بخوریم؟
مغز جنین یکی از اولین اندامهایی است که شکل میگیرد و رشد آن از هفته سوم بارداری آغاز میشود. این مغز در ماههای بعدی با سرعت شگفتانگیز رشد کرده و بیش از نیمی از انرژی موجود در دوران بارداری را مصرف میکند.
با توجه به این نکته، جای تعجب نیست که رژیم غذایی شما بتواند تاثیر قابلتوجهی بر رشد مغز جنین داشته باشد. در ادامه غذاهایی که برای تقویت هوش جنین مفیدند را معرفی میکنیم.
1. غذاهای غنی از فولات
به نقل از «mayoclinic»، فولات یا ویتامین B9 از بروز مشکلات جدی در مغز و نخاع (نقص لوله عصبی) جلوگیری میکند. این ماده مغذی در بسیاری از غذاها به ویژه سبزیجات برگدار سبز رنگ، مرکبات، نخود، عدس و غلات غنی شده به وفور یافت میشود.
به شکل سنتتیک فولات که در غذاهای غنی شده و مکملها وجود دارد، فولیک اسید میگویند. تحقیقات نشان میدهد که مکمل فولیک اسید خطر زایمان زودرس و تولد نوزاد کموزن را کاهش میدهد.
زنانی که در سنین باروری بهسر میبرند باید هر روز 400 میکروگرم فولات دریافت کنند. در دوران بارداری مقدار فولات مورد نیاز بدن به 600 میکروگرم در روز افزایش مییابد.
2. میوه و سبزی
وقتی این سوال مطرح میشود که برای هوش جنین چه بخوریم، میوهها و سبزیجات از مهمترین مواردی هستند که میتوان به آنها اشاره کرد.
این مواد غذایی به دلیل داشتن آنتیاکسیدان برای سلامت جنین مفیدند و از مغز او در برابر آسیب محافظت میکنند.
محصولاتی که رنگ تیره دارند از جمله سبزیجات برگدار، پاپایا، بلوبری و گوجهفرنگی از بهترین منابع آنتیاکسیدان محسوب میشوند. فقط به یاد داشته باشید که همه میوهها و سبزیجات، حتی محصولاتی که پوست آنها را میگیرید، به طور کامل بشویید.
3. ماهی
از آنجا که ماهی سرشار از اسید چرب امگا 3 است، میتواند قدرت مغز جنین را بهبود بخشد. در یک مطالعه مشاهده شد هر چقدر زنان در سه ماهه دوم بارداری ماهی بیشتری بخورند، نوزادان آنها در 6 ماهگی در آزمون رشد ذهنی امتیاز بالاتری کسب میکنند.
امگا 3 در غشای سلولهای مغز یافت میشود و به همین دلیل با روشهای مختلف میتواند بر عملکرد مغز تاثیر بگذارد. اگر ماهی دوست ندارید، با پزشک خود در مورد مصرف مکمل روغن ماهی صحبت کنید.
به یاد داشته باشید که مصرف ماهیهای حاوی جیوه در دوران بارداری ممنوع است. چرا که مسمومیت با این فلز به سلامت جنین آسیب میرساند.
به طور کلی، توصیه میشود زنان باردار از غذاهای دریایی که جیوه کمی دارند (مثل سالمون، تیلاپیا و میگو) در طول هفته حداکثر به میزان 12 اونس (340 گرم) استفاده کنند.
4. تخممرغ
تخممرغ سرشار از یک ماده مغذی مهم به نام کولین است. شواهد نشان میدهد که مصرف غذاهای حاوی کولین در دوران بارداری به رشد جنین کمک میکند و روی حافظه او تاثیر مثبت دارد. این ماده رشد شناختی را بهبود میبخشد و از سیستم عصبی کودک حمایت میکند.
5. غذاهای سرشار از پروتئین
بدن در دوران بارداری برای ساختن سلولها و تولید هورمون و حمایت از رشد جنین به پروتئین بیشتری نیاز دارد. متخصصان معمولا مصرف روزانه 75 تا 100 گرم پروتئین برای برای بیشتر زنان باردار مناسب میدانند.
گوشت بدون چربی، مرغ، تخممرغ، لبنیات و حبوبات از بهترین غذاهای پرپروتئین محسوب میشوند.
6. غذاهای غنی از آهن
زنان باردار در مقایسه با سایر زنان به آهن بیشتری نیاز دارند. چون آهن وظیفه اکسیژنرسانی به جنین در حال رشد را بر عهده دارد. اگر کودک در رحم مادر از اکسیژن محروم باشد، خطر اختلال رشد و بهره هوشی پایین افزایش پیدا میکند.
برای پیشگیری از این مشکلات، به زنان باردار توصیه میشود از مکمل آهن استفاده کنند و غذاهای غنی از این ماده معدنی مهم از جمله گوشت بدون چربی، مرغ و حبوبات را در برنامه روزانه خود بگنجانند.
7. غذاهای حاوی ید
اگر این سوال که برای هوش جنین چه بخوریم به ذهنتان خطور کرده است، باید بگوییم از مصرف غذاهای حاوی ید غافل نشوید.
ید یک ماده معدنی مهم است که به عملکرد صحیح غده تیروئید کمک میکند. کمبود ید در سه ماهه اول بارداری باعث کاهش چشمگیر بهره هوشی میشود.
نوزادانی که از مادران مبتلا به سطوح پایین هورمون تیروئید به دنیا میآیند، بیشتر احتمال دارد که بهره هوشی پایینی داشته باشند. بنابراین مهم است که زنان باردار غذاهای غنی از ید را در برنامه خود بگنجانند. این ماده مغذی در ماست، شیر، غذاهای دریایی و نمک یددار یافت میشود.
برای افزایش هوش جنین از چه کارهایی باید بپرهیزیم؟
تا این بخش از مقاله به این سوال که «برای باهوش شدن جنین چه بخوریم» پاسخ دادیم. اکنون باید با عواملی که به مغز جنین آسیب میرسانند یا هوش او را کاهش میدهند، آشنا شوید.
به نقل از وبسایت «parents»، برای داشتن فرزند باهوش لازم است از انجام کارهای زیر خودداری کنید:
1. افزایش وزن بیشازحد
بدن در دوران بارداری به کالری بیشتری نیاز دارد. اما مصرف زیاد غذا خطر زایمان زودرس را افزایش میدهد. نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا میآیند ممکن است برای یادگیری دچار مشکل شوند. علاوه بر این، بیشتر از سایر کودکان مستعد ابتلا به اختلالات روانی هستند.
تحقیقات نشان میدهد که بین وزن هنگام تولد، بهره هوشی (IQ) و پیشرفت تحصیلی ارتباط قوی وجود دارد. نوزادانی که زود به دنیا میآیند، تغذیه فراهم شده از سوی جفت را از دست میدهند و در معرض محرکهایی قرار میگیرند که معمولا در رحم با آنها تماس ندارند. بهعلاوه، در برابر عفونت آسیبپذیرتر میشوند.
اگر میخواهید بدانید برای حفظ سلامت خود و فرزندتان به چه مقدار کالری در روز نیاز دارید، پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به کالری مورد نیاز در بارداری را بخوانید.
2. مصرف الکل و سیگار
تحقیقات نشان میدهد که حتی مصرف کم نوشیدنیهای الکلی برای مغز جنین مضر است و در یادگیری، توجه، حافظه و مهارتهای اجتماعی مشکل ایجاد میکند.
علاوه بر این، سیگار کشیدن هم به مغز در حال رشد جنین آسیب میزند و خطر زایمان زودرس را افزایش میدهد. زایمان زودرس با مشکلات زیادی از جمله فلج مغزی و تاخیر رشد مرتبط است.
3. مواجهه با سموم و عفونتها
قرار گرفتن در معرض سموم مختلف از جمله سرب، جیوه و آفتکش ممکن است به نقص جدی در رشد جنین منجر شود.
عفونت هم میتواند به مغز جنین آسیب برساند. بعضی از عفونتها مثل سرخچه و توکسوپلاسموز (توسط انگل موجود در مدفوع گربه ایجاد میشود) با آسیبدیدگی مغز جنین مرتبط هستند.
زنان باردار باید از افراد بیمار که ممکن است عامل بیماریزا را به آنها منتقل کنند دور بمانند و از تماس نزدیک با ظرف خاک مخصوص گربهها بپرهیزند.
4. اجتناب از مصرف مکملهای دوران بارداری
مصرف مکملهای مخصوص بارداری به شما کمک می کند مواد مغذی مورد نیاز فرزندتان را تامین کنید. این مکملها شامل طیف وسیعی از مواد مغذی از جمله فولیک اسید، کلسیم و آهن هستند و ضمن حمایت از رشد مغز، به تولید گلبول قرمز و تقویت استخوان کمک میکنند.
اگر مکمل معده شما را اذیت میکند، از مصرف آن صرفنظر نکنید. مکمل را همراه با غذا بخورید یا از پزشک خود بپرسید که آیا میتوانید برند آن را تغییر دهید یا خیر.
سوالات متداول
در این بخش به چند سوال رایج در مورد تاثیر تغذیه مادر روی مغز جنین پاسخ میدهیم.
1. برای افزایش هوش جنین چه بخوریم؟
این سوال که برای هوش جنین چه بخوریم، از سوی بسیاری از زنان باردار مطرح میشود. در پاسخ به این افراد باید بگوییم که لازم است انواع میوهها و سبزیجات، غذاهای حاوی پروتئین، غذاهای سرشار از آهن، ید، فولات و کولین و ماهی را در رژیم غذایی خود بگنجانید.
2. چرا ورزش به تقویت هوش جنین کمک میکند؟
از آنجا که ورزش ترشح اندورفین را افزایش میدهد و خونرسانی به رحم را بهبود میبخشد، به رشد مغز جنین کمک میکند. اگر باردار هستید، قبل از شروع ورزش حتما در مورد مدت و شدت آن با پزشک مشورت کنید.
3. آیا برای تامین نیازهای تغذیهای جنین باید به اندازه 2 نفر غذا خورد؟
خیر. این توصیه که مادران باردار باید به اندازه 2 نفر غذا بخورند، نادرست است. دریافت کالری اضافی و افزایش بیشاز حد احتمال زایمان زودرس را افزایش میدهد و برای سلامت جنین مضر است.
در این مقاله به این سوال که برای هوش جنین چه بخوریم پاسخ دادیم و شما را با کارهایی که ممکن است به مغز در حال رشد فرزندتان آسیب بزنند آشنا کردیم.
اگر در دوران بارداری بهسر میبرید باید رژیم غذایی متنوع داشته باشید و از غذاهای سالم مثل میوه، سبزی، تخممرغ و ماهی در حد اعتدال استفاده کنید.
این غذاها منبع خوب مواد مغذی ضروری هستند و به رشد اندامهای حیاتی جنین به ویژه مغز کمک میکنند.
الهام زمانی هستم دانش آموخته رشته تغذیه. [شماره نظام پزشکی: ت-2379]
من دوره کارشناسی تغذیه را در دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گذراندم و بعد از آن مدرک کارشناسی ارشد تغذیه را از دانشگاه علوم پزشکی تهران اخذ نمودم. با توجه به گسترش و پیشرفت هر روزهی علم، سعی میکنم در دورهها و کارگاههای آموزشی معتبر (مانند دوره های انجمن تغذیه ایران) شرکت کنم.
بیش از چهار سال است که به دلیل علاقه به نوشتن به صورت تخصصی در حوزه تغذیه، پزشکی و سبک زندگی سالم تولید محتوا میکنم. امیدوارم نکات علمی و عمومی که پیرامون تغذیه سالم و ارتباط آن با بیماریها بیان میکنم، به شما در داشتن یک زندگی بهتر کمک کند.