لاغری با ویتامین دی؛ افسانه یا واقعیت؟

ویتامین D یک ماده مغذی مهم با فواید فراوان است. این ویتامین برای ساخت استخوان‌های قوی، عملکرد سیستم ایمنی و سلامت مغز حیاتی است. همچنین به تازگی شواهدی در مورد لاغری با ویتامین دی به دست آمده است.

در این مقاله فواید ویتامین D3 برای لاغری را بررسی کرده و راه‌های تامین ویتامین D مورد نیاز را به شما معرفی می‌کنیم. تا پایان این مطلب با ما همراه باشید.

لاغری با ویتامین دی و تاثیر این ماده مغذی بر کاهش وزن

برای تشخیص چاقی معمولا از شاخص توده بدنی (BMI) استفاده می‌شود. BMI بین 18/5 تا 24/9 نرمال و BMI کمتر از 18/5 نشانه کمبود وزن است. همچنین BMI بین 25 تا 29/9 اضافه وزن و BMI بالاتر از 30 چاقی در نظر گرفته می‌شود.

تحقیقات در مورد کمبود ویتامین دی و چاقی شکم و پهلو نشان می‌دهد که سطح ویتامین D در افراد مبتلا به اضافه وزن یا چاقی نسبت به کسانی که BMI نرمال دارند، کمتر است. این موضوع باعث شده است که بعضی از محققان سطوح پایین ویتامین D را به عنوان یکی از دلایل افزایش وزن معرفی کنند.

یک مطالعه علمی جالب درباره تاثیر ویتامین دی بر کاهش وزن

چند مطالعه از این فرضیه حمایت می‌کنند. بعضی از تحقیقات نشان داده‌اند که دریافت ویتامین D کافی می‌تواند به لاغری و کاهش چربی بدن کمک کند.

برای مثال، در یک مطالعه یک ساله روی 218 زن چاق یا دارای اضافه وزن، به همه شرکت‌کنندگان رژیم غذایی کم‌کالری و برنامه ورزشی داده شد. سپس نیمی از آن‌ها از مکمل ویتامین D و مابقی از دارونما استفاده کردند.

در پایان این مطالعه، زنانی که مکمل دریافت کردند و سطح ویتامین خون‌شان به حد نرمال رسید، در مقایسه با سایر زنان وزن بیشتر از دست دادند. این یافته نشان می‌دهد که حفظ ویتامین D در محدوده سالم می‌تواند به کاهش وزن کمک کند.

در یک تحقیق 12 هفته‌ای دیگر، به طور روزانه به گروهی از زنان 1000 واحد بین‌المللی (25 میکروگرم) ویتامین D یا دارونما داده شد. در پایان مطالعه، زنان دریافت‌کننده ویتامین دی 2/7 کیلوگرم و زنان دریافت‌کننده دارونما 0/5 کیلوگرم وزن از دست دادند.

ذکر این نکته ضروری است که تحقیقات در مورد فواید ویتامین D3 برای لاغری شکم و پهلو و کاهش وزن هنوز در مراحل ابتدایی است و برای درک بهتر این موضوع باید مطالعات بیشتری انجام شود.

چگونه ویتامین D به کاهش وزن کمک می‌کند؟

در مورد لاغری با ویتامین دی و تاثیر این ماده مغذی روی وزن بدن فرضیه‌‌های مختلفی وجود دارد. برای مثال، محققان بر این باورند که ویتامین D تشکیل سلول‌های چربی جدید را در بدن کاهش می‌دهد. همچنین می‌تواند روی ذخیره شدن چربی در سلول‌ها تاثیر بگذارد و جلوی تجمع چربی را در بدن بگیرد.

این ویتامین سطح سروتونین را افزایش می‌دهد. سروتونین یک نوروترنسمیتر (انتقال‌دهنده عصبی) است که در کنترل اشتها نقش دارد و باعث افزایش حس سیری و کاهش دریافت کالری می‌شود. علاوه بر این، به تنظیم خواب کمک می‌کند.

تحقیقات نشان داده‌اند که کمبود خواب با افزایش وزن مرتبط است. چون روی هورمون‌های تنظیم‌کننده اشتها (گرلین و لپتین) تاثیر می‌گذارد. همچنین باعث خستگی می‌شود که این موضوع می‌تواند توانایی بدن را برای ورزش کردن کاهش دهد.

در نهایت، سطوح بالاتر ویتامین D در بدن ممکن است با بالا رفتن تستوسترون (هورمون مردانه) مرتبط باشد که این موضوع می‌تواند باعث کاهش وزن شود. بر اساس تحقیقات انجام شده روی مردان، افزایش تستوسترون در کاهش چربی بدن موثر است و در درازمدت به حفظ تناسب اندام کمک می‌کند.

به نظر می‌رسد که تستوسترون متابولیسم را افزایش می‌دهد و از این طریق باعث می‌شود بدن بعد از غذا خوردن کالری بیشتری بسوزاند. این هورمون همچنین از تشکیل سلول‌های چربی جدید در بدن جلوگیری می‌کند.

 

چاقی و سایر علائم و عوارض کمبود ویتامین دی

کمبود ویتامین D نه تنها با افزایش وزن مرتبط است، بلکه عوارض دیگری هم دارد که بهتر است از آن‌ها آگاه باشید. در ادامه در مورد این موضوع اطلاعات بیشتری کسب می‌کنید.

1. چاقی و کمبود ویتامین D

در تحقیقات مختلف مشاهده شده است که بالا بودن BMI و درصد چربی بدن با سطوح پایین ویتامین D در خون مرتبط است. در مورد علت کمبود این ویتامین در افراد چاق فرضیه‌‌های مختلفی وجود دارد. برای مثال:

• ویتامین D در بافت‌ چربی ذخیره شده و به راحتی وارد جریان خون نمی‌شود. بنابراین کسانی که چربی بیشتری در بدن‌شان دارند ممکن است برای حفظ سطح خونی این ویتامین در محدوده نرمال با مشکل مواجه شوند.
• افراد چاق تمایل کمتری به مصرف غذاهای غنی از ویتامین D دارند.
• افراد چاق زمان کمتری از روز را در خارج از منزل سپری می‌کنند یا بخش کمتری از پوست خود را در معرض نور خورشید قرار می‌دهند. نور خورشید به ساخت ویتامین D در بدن کمک می‌کند.
• آنزیم‌های خاصی برای تبدیل ویتامین D به شکل فعال آن مورد نیاز است. سطح این آنزیم‌ها ممکن است بین افراد چاق و غیرچاق متفاوت باشد.

2. سایر علائم و نشانه‌های کمبود ویتامین D

کمبود ویتامین D معمولا با علائم قابل‌توجهی همراه نیست، مگر اینکه سطح آن در خون به شدت کاهش پیدا کند. بنابراین بیشتر افراد تا زمانی که آزمایش خون انجام ندهند متوجه نمی‌شوند که به کمبود ویتامین D مبتلا هستند.

کمبود طولانی‌مدت و شدید این ماده مغذی می‌تواند به علائم زیر منجر شود:

• درد یا بدشکلی استخوان
• راشیتیسم
• تشنج
• اسپاسم عضلانی
• ناهنجاری‌های دندانی
• مشکلات قلبی

اگر هر یک از علائم فوق را تجربه کردید، با پزشک در مورد ضرورت انجام آزمایش خون مشورت کنید. بعضی از متخصصان توصیه می‌کنند که سطح ویتامین D خون را 2 بار در سال (یک بار در بهار و بار دیگر در پاییز) اندازه بگیرید.

روش‌های دریافت ویتامین دی برای لاغری

لاغری با ویتامین دی زمانی امکان‌پذیر است که سطح این ویتامین را در محدوده نرمال حفظ کنید. ویتامین D در بعضی از غذاها و مکمل‌ها وجود دارد. همچنین بدن شما می‌تواند آن را به کمک نور خورشید بسازد.

1. مکمل‌ ویتامین D

اگر نمی‌توانید نیاز بدن‌تان به این ویتامین را با خوردن غذا یا قرار گرفتن در معرض نور خورشید تامین کنید، باید به سراغ مکمل‌ بروید.

ویتامین D یک ویتامین محلول در چربی است، به این معنی که مصرف مقادیر زیاد آن در دوره‌های طولانی ممکن است باعث مسمومیت شود و عوارض جانبی خطرناکی را به همراه داشته باشد. برای مثال، می‌تواند به حالت تهوع، استفراغ، ضعف عضلانی، کم‌اشتهایی، اختلالات مغزی، مشکلات قلبی و کلیوی و در موارد شدید به مرگ منجر شود.

بهترین راه برای جلوگیری از مسمومیت این است که سطح ویتامین D خون خود را قبل و در حین مصرف مکمل بررسی کنید. همچنین با پزشک یا متخصص تغذیه در مورد دوز مکمل و مدت زمان مصرف آن مشورت کنید.

2. غذاهای غنی از ویتامین D

ویتامین D در تعداد بسیار کمی از غذاها وجود دارد. با این حال، اگر می‌خواهید لاغری با ویتامین دی را امتحان کنید، توصیه می‌کنیم ماهی‌های چرب مثل سالمون و تخم‌مرغ را به رژیم غذایی خود بیفزایید.

غذاهای غنی شده با ویتامین D هم می‌توانند انتخاب خوبی برای شما باشند. بعضی از شرکت‌های تولیدکننده مواد غذایی این ویتامین را به شیر، آب پرتقال یا غلات صبحانه اضافه می‌کنند. بنابراین لازم است برچسب‌های غذاها را هنگام خرید بررسی کنید.

3. نور خورشید و تولید ویتامین D

وقتی پوست شما در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید قرار می‌گیرد، بدن‌تان می‌تواند ویتامین D را از کلسترول بسازد. به گفته متخصصان، قرار گرفتن 40 درصد پوست (بدون استفاده از کرم ضدآفتاب) به مدت حداقل 20 دقیقه در معرض آفتاب ظهر، در بیشتر افراد برای تولید ویتامین D کافی است.

با این حال، کسانی که پوست تیره‌تری دارند یا بیش از 35 درجه بالاتر یا پایین‌تر از خط استوا زندگی می‌کنند، ممکن است تولید ویتامین D کافی برایشان مشکل باشد. سطح مه دود، پوشش ابر، ارتفاع و فصول سال هم از عوامل تاثیرگذاری دیگری هستند که باید به آن‌ها توجه کرد.

علاوه بر این، ذکر این نکته ضروری است که مواجهه بیش از حد با نور خورشید می‌تواند خطر ابتلا به سرطان پوست را به طرز چشمگیری افزایش دهد.

 

راهنمای مصرف ویتامین D3 برای کاهش وزن

در تحقیقات انجام شده در مورد لاغری با ویتامین دی معمولا از مکمل استفاده شده است. به عبارت دیگر، محققان تاثیر غذاهای غنی از این ویتامین یا میزان مواجهه با نور خورشید را بررسی نکرده‌اند. چون مکمل‌‌ها استاندارد هستند و می‌توانند سطح خونی ویتامین D را به سرعت بالا ببرند.

با این حال، اگر به دنبال راهی برای لاغری با ویتامین d می‌گردید، از مصرف غذاهای حاوی این ماده مغذی غافل نشوید. چون آن‌ها غالبا جزء غذاهای سالم طبقه‌بندی می‌شوند و به حفظ سلامتی شما کمک می‌کنند.

قرارگرفتن در معرض نور خورشید هم می‌تواند به تامین ویتامین D مورد نیاز بدن کمک کند. اما به دلیل نقش آن در بروز سرطان پوست توصیه می‌شود این کار را در حد اعتدال انجام دهید.

1. نحوه مصرف قرص ویتامین دی برای کاهش وزن

در حال حاضر، برای لاغری با قرص ویتامین دی هیچ دوز مشخصی از سوی محققان اعلام نشده است. به عبارت دیگر، مشخص نیست که آیا ویتامین d3 1000  برای لاغری کافی است یا باید از دوزهای بالاتر این مکمل استفاده کنید.

برای لاغری با ویتامین دی توصیه می‌شود سطح ویتامین D خون‌تان را در محدوده نرمال حفظ کنید. همچنین اگر به کمبود ویتامین D مشکوک هستید، نزد پزشک بروید تا برایتان آزمایش خون بنویسد.

 کسانی که سطح ویتامین D خون‌شان به شدت پایین است احتمالا به مصرف دوزهای بالای این ویتامین نیاز دارند. اما این کار باید فقط تحت نظر پزشک یا متخصص تغذیه انجام شود.

2. تداخلات دارویی مصرف مکمل ویتامین دی برای چربی‌سوزی

اکنون که با نحوه لاغری شکم با ویتامین دی آشنا شدید، بهتر است در مورد تداخلات دارویی مکمل این ماده مغذی هم اطلاعات کسب کنید. از تداخلات احتمالی مکمل ویتامین D می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• آلومینیوم: مصرف ویتامین D و داروهای حاوی آلومینیوم که برای درمان افزایش فسفات سرم در افراد مبتلا به بیماری مزمن کلیوی تجویز می‌شوند، ممکن است در درازمدت سطح آلومینیوم را به سطوح مضر برساند.
• داروهای ضدتشنج: فنوباربیتال و فنی‌توئین باعث افزایش تجزیه ویتامین D و کاهش جذب کلسیم می‌شوند.
• آتورواستاتین: مصرف ویتامین D ممکن است بر نحوه پردازش این داروی کاهنده کلسترول توسط بدن تاثیر بگذارد.
• کلسیپوترین: ویتامین D را همراه با این داروی پسوریازیس مصرف نکنید. چون ممکن است سطح کلسیم خون بیش از حد بالا برود.
• کلستیرامین: مصرف ویتامین D با این داروی کاهنده کلسترول می‌تواند جذب ویتامین را کاهش دهد.
• دیگوکسین: از مصرف دوزهای بالای ویتامین D با این داروی قلبی خودداری کنید. چون ویتامین D می‌تواند باعث هیپرکلسمی (بالا رفتن سطح کلسیم خون) شود که این امر خطر مشکلات قلبی کشنده را افزایش می‌دهد.
• دیلتیازم: از مصرف دوزهای بالای ویتامین D با این داروی کاهنده فشار خون بپرهیزید. چون ویتامین D در دوز بالا باعث هیپرکلسمی می‌شود و اثربخشی دارو را کاهش می‌دهد.
• ارلیستات: مصرف این داروی کاهش وزن می‌تواند جذب ویتامین D را در روده مختل کند.
• دیورتیک‌های تیازیدی: مصرف این داروهای کاهنده فشار خون همراه با ویتامین D خطر هیپرکلسمی را افزایش می‌دهد.
• استروئیدها: داروهای استروئیدی از جمله پردنیزون جذب کلسیم را کاهش می‌دهند و پردازش ویتامین D را توسط بدن مختل می‌کنند.
• ملین‌های محرک: استفاده طولانی‌مدت از دوزهای بالای ملین‌های محرک باعث کاهش جذب ویتامین D و کلسیم می‌شود.
• وراپامیل: مصرف دوزهای بالای ویتامین D با این داروی کاهنده فشار خون می‌تواند باعث هیپرکلسمی شود. همچنین ممکن است اثربخشی وراپامیل را کاهش دهد.

 

سوالات متداول درباره لاغری با ویتامین دی

در این بخش به چند سوال رایج در مورد نقش ویتامین دی در لاغری پاسخ می‌دهیم.

1. آیا ویتامین دی برای لاغری خوب است؟

محققان هنوز در حال تحقیق درباره ارتباط ویتامین دی و کاهش وزن هستند. بنابراین در حال حاضر دقیقا مشخص نیست که آیا مصرف مکمل ویتامین D‌ واقعا به کاهش وزن کمک می‌کند یا خیر.

نکته مهمی که باید بدانید این است که کمبود ویتامین D دلیل اصلی چاقی نیست. چاقی معمولا از سبک زندگی ناسالم ناشی می‌شود. بنابراین برای درمان آن باید از رژیم غذایی متعادل پیروی کنید و فعالیت بدنی خود را افزایش دهید.

2. ویتامین دی را با چی نخوریم؟

توصیه می‌شود از مصرف مکمل این ماده مغذی با بعضی از داروها مثل ارلیستات، دیگوکسین، آتورواستاتین، کلستیرامین و… خودداری کنید.

3. میزان ویتامین دی مورد نیاز بدن چقدر است؟

کودکان کمتر از یک سال و افراد یک تا 70 ساله به ترتیب به 10 و 15 میکروگرم ویتامین D در روز نیاز دارند. بعد از 70 سالگی نیاز بدن به 20 میکروگرم در روز افزایش می‌یابد.

4. آیا کمبود ویتامین دی باعث لاغری می شود؟

خیر. باعث چاقی می‌شود. چون ویتامین D از تشکیل سلول‌های چربی جدید و تجمع چربی در بدن جلوگیری می‌کند.

واضح است که بین ویتامین دی و لاغری یک رابطه پیچیده وجود دارد. افراد چاق معمولا از کمبود ویتامین D رنج می‌برند. از سوی دیگر، حفظ این ویتامین در محدوده نرمال ممکن است به کاهش وزن کمک کند.

برای لاغری با ویتامین دی باید غذاهای غنی از این ویتامین را در رژیم خود بگنجانید و در طول روز به مدت محدود در معرض نور خورشید قرار بگیرید. همچنین در صورت لزوم می‌توانید از مکمل استفاده کنید.

منابع: healthline, healthline, everydayhealth, mayoclinic