12 خاصیت بی‌نظیر شلیل برای مبارزه با بیماری‌ها

شلیل یک میوه تابستانی است که علاوه بر طعم دلپذیرش، ارزش غذایی بالایی دارد. خواص شلیل شامل تقویت سیستم ایمنی بدن، بهبود عملکرد دستگاه گوارش، کمک به سلامت پوست و پیشگیری از بیماری‌های مزمن است.

در ادامه‌ با جزئیات بیشتری به بررسی فواید بی‌نظیر این میوه می‌پردازیم و توضیح می‌دهیم که چگونه مصرف منظم آن می‌تواند بر سلامت کلی بدن تاثیر بگذارد. همراه ما باشید.

ارزش غذایی شلیل

شلیل مثل هلو از خانواده میوه‌های هسته‌دار است، اما برخلاف آن پوست صاف و بدون کرک دارد و از نظر وجود چند ماده مغذی مهم از جمله ویتامین A، ویتامین C، پتاسیم و فیبر از ارزش غذایی بالاتری برخوردار است.

جدول زیر ارزش غذایی یک عدد (142 گرم) شلیل متوسط را نشان می‌دهد:

خواص شلیل

شلیل به دلیل داشتن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی‌اکسیدان‌های ضروری می‌تواند نقش موثری در بهبود سلامت عمومی ایفا کند. در ادامه با خواص بی‌نظیر این میوه خوش‌طعم بیشتر آشنا می‌شوید.

1. شلیل و نابودی رادیکال‌های آزاد

به استناد اطلاعات ارائه‌شده در وب‌سایت health، شلیل حاوی چند نوع آنتی‌اکسیدان از جمله ویتامین A، ویتامین C و آنتوسیانین‌ است.

آنتی‌اکسیدان‌ها از سلول‌های بدن در برابر رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند؛ ترکیباتی که به طور طبیعی در پاسخ به عواملی مانند فعالیت بدنی، اشعه ماوراء بنفش خورشید، دود سیگار و آلاینده‌های محیطی تولید می‌شوند.

رادیکال‌های آزاد به اجزای سلول‌ها از جمله DNA آسیب می‌زنند و ممکن است در بروز سرطان و سایر مشکلات سلامتی نقش داشته باشند.

آنتی‌اکسیدان‌ها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد از آسیب دیدن سلول‌ها جلوگیری می‌کنند. از این‌رو مصرف مواد غذایی غنی از آنتی‌اکسیدان از جمله شلیل یک اقدام مثبت برای پیشگیری از بیماری محسوب می‌شود.

2. خواص شلیل برای کاهش وزن

اگر به دنبال بهترین روش لاغری هستید و می‌خواهید بدون دسترس برای مدت طولانی احساس سیری کنید، میوه‌هایی مثل شلیل را در برنامه غذایی خود بگنجانید.

تحقیقات متعدد ثابت کرده‌اند که خوردن میوه نقش مهمی در مدیریت وزن دارد. برای مثال:

• در یک مطالعه روی زنان مشخص شد که میوه نسبت به سبزی ارتباط قوی‌تری با کاهش وزن دارد. این موضوع ممکن است به این دلیل باشد که افراد معمولا میوه را جایگزین خوراکی‌های پرکالری می‌کنند، در حالی که سبزیجات را در کنار سایر مواد غذایی می‌خورند.
• در یک مطالعه روی بیش از 74 هزار زن با میانگین سنی 51 سال مشاهده شد که افزایش مصرف میوه احتمال بروز چاقی را 24 درصد کاهش می‌دهد.
• یک مطالعه کانادایی نشان داد زنانی که روزانه حداقل 2 سروینگ میوه مصرف می‌کردند، 12 درصد کمتر از دیگران در معرض خطر ابتلا به چاقی شکمی بودند.

3. پیشگیری از دیابت با خوردن شلیل

در 2 مطالعه بزرگ مشاهده شده است که میوه‌ها با تغییر میکروبیوتای روده می‌توانند احتمال ابتلا به دیابت را به حداقل برسانند.

اصطلاح میکروبیوتا به مجموعه‌ای از میکروارگانیسم‌های روده (از جمله قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها) اشاره دارد که در پاسخ به عواملی مانند تغذیه و فعالیت بدنی دچار تغییر می‌شوند.

بر اساس تحقیقات، میکروبیوتا بر حساسیت به انسولین (توانایی انسولین در کاهش قند خون) تاثیر می‌گذارد که این امر به‌نوبه‌خود در تنظیم قند خون و کاهش التهاب موثر است.

4. خواص شلیل برای سلامت قلب

بیماری‌های قلبی-‌عروقی از شایع‌ترین علل مرگ‌ومیر در سراسر جهان هستند. پیروی از الگوی غذایی سالم و مملو از میوه می‌تواند به روش‌های مختلف از بروز این بیماری‌ها پیشگیری کند.

افزایش مصرف غذاهای پرفیبر از جمله شلیل خطر ابتلا به سندروم متابولیک را کاهش می‌دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که مصرف 30 تا 40 گرم فیبر در روز با کاهش 27 درصدی خطر ابتلا به این سندرم مرتبط است.

سندرم متابولیک یکی از مهم‌ترین عوامل خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت، سکته مغزی و سایر مشکلات جدی سلامتی محسوب می‌شود. اگر فردی حداقل سه مورد از شرایط زیر را داشته باشد، ممکن است به این سندرم مبتلا باشد:

• چاقی شکمی
• پرفشاری خون
• قند خون بالا
• تری‌گلیسیرید بالا
• کاهش کلسترول خوب (HDL)

در یک مطالعه مشاهده شد که فیبر میوه در مقایسه با فیبر سایر مواد غذایی تاثیر بیشتری در برابر سندرم متابولیک دارد. به نظر می‌رسد که فیبر با مکانیسم‌های زیر خطر ابتلا به این بیماری را کاهش می‌دهد:

• مقابله با مقاومت به انسولین (زمانی که انسولین عملکرد مناسبی در کاهش قند خون ندارد)
• ایجاد تغییرات مثبت در میکروبیوتای روده که باعث کاهش التهاب می‌شود
• کاهش چربی انباشته شده در ناحیه شکم
• کاهش چربی خون

5. خواص شلیل برای کاهش فشار خون

فشار خون بالا یکی از مهم‌ترین عوامل خطر ابتلا به بیماری قلبی و سکته مغزی است. محققان با بررسی اطلاعات بیش از 187 هزار نفر متوجه شدند که خوردن میوه می‌تواند احتمال بالا رفتن فشار خون را 8 درصد کاهش دهد.

بر اساس تحقیقات، میوه با روش‌های زیر روی فشار خون تاثیر می‌گذارد:

• کمک به مدیریت وزن
• بهبود عملکرد انسولین که سلامت عروق خونی و در نتیجه فشار خون را تحت تایر قرار می‌دهد
• بهبود سطح کلسترول که باعث کاهش سرعت تشکیل پلاک در شریان‌ها می‌شود
• کاهش التهاب
• ایجاد تغییرات مثبت در میکروبیوتای روده

6. خواص شلیل برای جلوگیری از سرطان

کارشناسان مصرف روزانه 2 تا 6/5 لیوان میوه و سبزی (شامل یک تا 2/5 لیوان میوه) را برای پیشگیری از سرطان مفید می‌دانند.

شلیل می‌تواند بخشی از نیاز روزانه شما به میوه را تامین کند و آنتی‌اکسیدان‌های ضروری برای مبارزه با سرطان را در اختیار بدن‌تان قرار دهد.

در شلیل آنتی‌اکسیدان‌هایی به نام آنتوسیانین وجود دارد که دارای اثرات ضدتومور هستند. این ترکیبات:

• از DNA درون سلول‌ها محافظت کرده و از جهش‌های سرطانی جلوگیری می‌کنند.
• جلوی رشد و گسترش سلول‌های سرطانی را می‌گیرند و حتی ممکن است به مرگ سلول‌های تومور منجر شوند.

7. فواید شلیل برای کم‌خونی

کم‌خونی ناشی از فقر آهن یکی از شایع‌ترین انواع کم‌خونی است. در این بیماری، بدن برای تولید هموگلوبین (پروتئین موجود در گلبول‌های قرمز) دچار مشکل می‌شود.

از آنجا که هموگلوبین وظیفه حمل اکسیژن را در بدن بر عهده دارد، افراد مبتلا به کم‌خونی اغلب احساس خستگی، سردرد و سرگیجه می‌کنند.

ویتامین C از جذب آهن در روده حمایت می‌کند. از این‌رو مصرف شلیل و سایر غذاهای غنی از این ویتامین در کنار غذاهای حاوی آهن یکی از بهترین استراتژی‌ها برای پیشگیری از کم‌خونی محسوب می‌شود.

8. خواص شلیل برای درمان یبوست

شلیل به دلیل داشتن فیبر فراوان یکی از بهترین میوه‌ها برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و درمان یبوست محسوب می‌شود.

فیبر موجود در شلیل با افزایش حجم مدفوع به رفع یبوست کمک می‌کند. آب موجود در این میوه هم باعث نرم شدن مدفوع می‌شود و اجابت مزاج را تسهیل می‌کند.

 9. شلیل و سلامت چشم

شلیل حاوی آنتی‌اکسیدان‌های مهمی به نام لوتئین و زآگزانتین است که نقش‌ ویژه‌ای در سلامت چشم ایفا می‌کنند و خطر ابتلا به دژنراسیون وابسته به سن ماکولا (AMD) را کاهش می‌دهند.

AMD که با تخریب ناحیه مرکزی چشم از جمله ماکولا مشخص می‌شود، علت اصلی نابینایی سالمندان به شمار می‌رود. لوتئین و زآگزانتین در ماکولا و عدسی چشم حضور دارند و از آن‌ها در برابر تغییرات مرتبط با افزایش سن محافظت می‌کنند.

10. افزایش طول عمر با خوردن شلیل

محققان سالمندی سالم را با سطح عملکرد جسمی، روانی و اجتماعی فرد در سال‌های پایانی زندگی می‌سنجند. علاوه بر این، به وجود یا عدم وجود بیماری‌های جدی توجه می‌کنند.

در یک مطالعه که روی بیش از 1609 نفر با میانگین سنی 61 سال انجام شد، کسانی که میوه بیشتری مصرف می‌کردند، 58 درصد بیشتر احتمال داشت سالمندی سالم و موفق را تجربه کنند. مصرف میوه همچنین با کاهش 23 درصدی خطر مرگ زودهنگام همراه بود.

علاوه بر این، محققان با بررسی 16 مطالعه مختلف متوجه شدند کسانی که میوه و سبزی بیشتری مصرف می‌کنند 10 تا 30 درصد کمتر از دیگران در معرض خطر مرگ هستند. به ازای هر یک سروینگ افزایش مصرف میوه در روز، احتمال مرگ 6 درصد کاهش می‌یابد.

11. خواص شلیل برای پوست

پوست که بزرگترین ارگان بدن است، برای حفظ سلامت خود به تغذیه مناسب نیاز دارد. شلیل‌ به دلایل زیر می‌تواند یکی از بهترین میوه‌ها برای پوست باشد:

• منبع خوب مس است. مس باعث تحریک رشد سلول‌ها در لایه درم (دومین لایه پوست) می‌شود. همچنین از پوست در برابر آسیب‌ها محافظت می‌کند و تولید کلاژن را در آن افزایش می‌دهد.
• حاوی نیاسین است. نیاسین از سلول‌های پوست در برابر آسیب‌های ناشی از اشعه‌‌های مضر خورشید محافظت می‌کند.
• مقدار کمی ویتامین A دارد. این ویتامین باعث تقویت سد دفاعی پوست می‌شود و جلوی ایجاد چین‌وچروک را می‌گیرد.

12. خواص شلیل در بارداری

بالا رفتن فشار خون در دوران بارداری با چند پیامد مهم از جمله زایمان زودرس، افزایش نیاز به سزارین و مرگ مادر مرتبط است.

شلیل با توجه به محتوای بالای پتاسیم خود می‌تواند به تنظیم فشار خون در زنان باردار کمک کند. میوه‌ها و سبزیجات غنی از پتاسیم در رژیم دش (DASH) که برای کمک به درمان پرفشاری خون طراحی شده است، جایگاه ویژه‌ای دارند.

عوارض خوردن شلیل

اگرچه شلیل یک میوه مفید و مغذی است، اما در بعضی موارد می‌تواند مشکل‌ساز ‌شود. عوارضی که ممکن است با مصرف این میوه رخ دهند عبارتند از:

1. آلرژی

در موارد نادر، بعضی از افراد به شلیل حساسیت دارند و بعد از مصرف آن علائمی مانند خارش و کهیر را تجربه می‌کنند. کسانی که از حساسیت به هلو رنج می‌برند، ممکن است به شلیل هم آلرژی داشته باشند.

2. مشکلات گوارشی

شلیل یک میوه با فودمپ بالا محسوب می‌شود. اصطلاح فودمپ (الیگوساکاریدها، دی ساکاریدها، مونوساکاریدها و پلی ال‌های قابل تخمیر) به گروهی از قندها اشاره دارد که بدن قادر به هضم یا جذب کامل آن‌ها نیست.

فودمپ‌ها بعد از ورود به روده بزرگ توسط باکتری‌ها تجزیه می‌شوند و گاز تولید می‌کنند. این اتفاق لزوما خطرناک نیست، اما ممکن است در افراد مبتلا به مشکلات خاص از جمله سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) علائم گوارشی ایجاد کنند.

تحقیقات نشان می‌دهد که 86 درصد افراد مبتلا به IBS از رژیم فودمپ که در آن میزان کربوهیدرات‌های غیرقابل جذب کاهش یافته است، سود می‌برند. این رژیم غذایی دل‌درد و نفخ را کاهش می‌دهد و به تنظیم اجابت مزاج کمک می‌کند.

---

شلیل‌ غنی از فیبر و آنتی‌اکسیدان‌ است و از بدن در برابر بعضی از بیماری‌ها محافظت می‌کند. از خواص شلیل برای کنترل وزن، درمان یبوست، پیشگیری از بیماری قلبی، تنظیم قند خون و حفظ سلامت چشم‌ها استفاده می‌شود.

با این حال، اگر به سندرم روده تحریک‌پذیر مبتلا هستید، بهتر است در مورد میزان مصرف این میوه با متخصص تغذیه مشورت کنید. چرا که زیاده‌روی در مصرف آن ممکن است مشکلات گوارشی شما را تشدید کند.