گیاهان دارویی و از جمله بیدمشک از دیرباز در میان تمدن های کهن، به خصوص ایرانیان رواج داشته اند. مزایای کمنظیری که در اثر استفاده از گیاهان دارویی به دست میآید، ممکن است هر کسی را ترغیب کند تا با آنها آشنا شود.
در ادامه، علاوه بر معرفی کلی بیدمشک به عنوان گیاهی دارویی، خواص، موارد استفاده در طب سنتی و مضرات آن را بیان میکنیم.
بیدمشک چیست؟
بید مشک اگرچه عمدتا به عنوان درختچه ای کوچک معرفی می شود، اما گاهی ممکن است تا بیش از 10 متر هم رشد کند. برگ های پهناور این درخت، به رنگ سبز هستند و تا 12 سانتی متر طول دارند. گل بیدمشک، نقره ای فام است و جنس های ماده و نر آن، به صورت مجزا رشد می کنند.
- محل رویش: بیدمشک، در مناطق متعددی از جمله اروپا و بخش های مرکز و غرب آسیا می روید. گل بیدمشک در مناطق متراکم از گیاهان دیگر و بدون وجود نور خورشید رشد نمی کند. این گیاه باید در حواشی مراتع، جنگل ها و یا در عرض رودخانه ها و جاده ها باشد.
- نحوه ی استفاده: 1) از برگ آن می توان برای مصارف پوستی بهره برد. 2) می توان شاخه ها و گل های جوان آن را خورد. ( * همچنین می توان از آن به صورت عرق استفاده کرد. عرق ها، در اثر ترکیب گل گیاه دارویی و افزودن آب، تهیه می شوند.)
موارد استفاده از عرق بید مشک
عرق بیدمشک را می توان در موارد متعددی مصرف کرد، از جمله:
- در زمان سرماخوردگی: به کم شدن تب کمک می کند.
- هنگامی که میلی به خوردن غذا ندارید: این عرق کمک می کند تا میل به غذا خوردن در شما افزایش یابد.
خواص بیدمشک در طب سنتی
در طب سنتی بسیار زیاد از خواص عرق بیدمشک یاد می شود، از جمله:
بهبود عملکرد قلب و اعصاب
مصرف این گیاه چه به صورت عرق و چه به شکل گل، به بهبود عملکرد قلب کمک می کند. برای این کار، باید:
- نصف استکان از عرق بیدمشک را با 1 لیوان آب ترکیب کنید.
- کمی ماده ی شیرین کننده به آن اضافه کرده و میل نمایید.
همچنین می توانید برای تمدد اعصاب و دوری از استرس، از آن استفاده کنید.
توجه! لطفا در مورد میزان و نحوه ی مصرف آن، حتما با فرد متخصص مشورت کنید.
خواص عرق بیدمشک برای درمان مشکلات پوستی
Keratolytic موجود در بید مشک، سلول های مرده ی پوستی را از بین می برد. از همین رو مشکلات پوست تا حد زیادی برطرف می شوند. برای بهره بردن از این مزیت، شما می توانید عرق را بنوشید. به علاوه می توانید ترکیب این عرق با آب را بر روی پنبه قرار داده و بر روی پوست صورت خود مالش دهید. کاهش آلودگی از روی سطح پوست و کوچک کردن منفذهای باز آن، خواص دیگر این عرق هستند. از دیگر فواید استفاده از آن، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پیشگیری از بروز آکنه
- صاف شدن پوست صورت
- نابودی جوش های سر سیاه
بید مشک، تاثیرگذار در رفع کم خونی
پیش از هر چیز باید بدانید که کم خونی می تواند ناشی از عوامل متعددی باشد، از جمله:
- آهن و فولیک اسید خون پایین باشد.
- کم بودن ژنتیکی هموگلوبین(در این مورد، باید به پزشک متخصص مراجعه کنید)
- کم خونی ناشی از بارداری(در این دوره، باید به شدت به داشتن رژیم مناسب توجه کنید.)
با این تفاسیر، می توانیم بگوییم اگرچه امکان دارد عرق بیدمشک لزوما برای حل این مشکل چاره ساز نباشد، اما به دلیل داشتن آهن و فولیک اسید، می تواند از بروز آن جلوگیری کند.
مزایای عرق بیدمشک برای رفع دیابت و فشار خون
بیدمشک مملو از مواد معدنی لازم برای بدن است، از جمله:
- پتاسیم
- سدیم
- فسفر
- آهن
- کلسیم
پژوهش های انجام شده در مورد این گیاه دارویی نشان می دهند استفاده از آن می تواند به کاهش قند خون کمک کند. به علاوه، نوشیدن این عرق(حتی همراه با دیگر نوشیدنی ها) می تواند فشار خون شما را تا حد قابل قبولی کاهش دهد.
خواص بیدمشک در دوران بارداری
احتمالا می دانید که دوران بارداری، زمان پرمخاطره ای برای خانم ها است. به همین دلیل، در این دوران باید به داشتن تغذیه ی مناسب، استراحت و جنب و جوش کافی توجه داشت. همچنین باید از بسیاری از کارها و غذاها دوری کرد.
از همین رو، پیش از مصرف عرق بیدمشک در این دوران باید حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید. اما به طور کلی برخی از فواید و مضرات این گیاه در این دوران به شرح زیر هستند:
فواید:
- خلق و خوی زنان باردار را بهتر می کند.
- کاهش یبوست ناشی از زیاد شدن پروژسترون
- بهبود وضعیت خواب
مضرات:
- افزایش احتمال سقط جنین
- افزایش احتمال متولد شدن نوزاد به صورت نارس
تاثیر عرق بیدمشک در رژیم غذایی
یکی از دلایل مصرف زیاد بیدمشک در میان مردم، تاثیرگذاری آن بر رژیم غذایی است. در نتیجه تصمیم گرفتیم تا در مورد تاثیر عرق بیدمشک برای لاغری و همینطور چاقی صحبت کنیم:
- عرق بیدمشک برای لاغری: ممکن است از برخی منابع نامعتبر، نکاتی درباره ی لاغری با عرق بید مشک شنیده باشید. اما باید بگوییم این گیاه دارویی، هیچ تاثیر مثبتی بر روند لاغری شما نخواهد داشت.
اگر قصد شما لاغری است، چاره ای جز به کارگیری یک رژیم غذایی سالم، ورزش و اصلاح سبک زندگی خود ندارید. این روش اگرچه ممکن است کمی زمان بر و سخت باشد، اما سلامتی و نتیجه سودمندی را به دنبال دارد.
- عرق بیدمشک برای چاقی: همانطور که پیشتر ذکر شد، بید مشک می تواند به افزایش اشتها کمک کند. این خاصیت به مرور می تواند سبب افزایش وزن شما شود.
در این زمینه هم ممکن است تبلیغاتی مثل چاقی صورت با بیدمشک صورت گرفته باشد. در این خصوص باید بگوییم چاقی موضعی، یک امر غیرممکن است. یعنی شما نمی توانید تنها یک قسمت از بدن، مثلا صورت، را چاق کنید. بنابراین، بهتر است پیش از مصرف این عرق، به نتایج و پیشامدهای بعدی آن فکر کنید.
طبع عرق بید مشک
بایستی بدانید که هر گیاه و ماده ی خوراکی از جمله بیدمشک، طبع مخصوص به خود را دارد. این ویژگی در انسان ها هم وجود دارد. به همین دلیل، قبل از اینکه از هر نوع گیاه دارویی استفاده کنید، باید به شناخت کاملی از طبع خود برسید.
طبع بیدمشک، سرد و مرطوب است. از همین رو، می توان از آن در فصول گرم سال استفاده کرد. این عرق مزایای زیادی برای افراد با طبع گرم دارد، از جمله:
- متعادل کردن طبع بدن
- کاهش سردردهای ناشی از طبع گرم
- کمک به تمدد اعصاب
- افزایش قوای جنسی
- کاهش تب بالا
مضرات عرق بید مشک
هیچ چیزی در این دنیا تماما خوب و یا کاملا بد نیست. عرق بیدمشک هم علیرغم تمام ویژگی های مثبتی که دارد، ممکن است مضرات و محدودیت هایی داشته باشد. از جمله:
- اگر قند خونتان پایین است، آن را مصرف نکنید.
- در دوران بارداری، حتما با مشورت پزشک آن را مصرف کنید.
- کودکان و نوزادان نباید تحت هیچ شرایطی از این گیاه استفاده کنند.
- ممکن است سبب اسهال شدید شود.
- ممکن است برای افراد با طبع سرد نامناسب باشد.
پاسخ به سوالات متداول شما درباره ی خواص عرق بید مشک
در این بخش، به 4 سوال رایج افراد درباره ی خاصیت عرق بیدمشک پاسخ میدهیم:
آیا عرق بیدمشک، به لاغری کمک می کند؟
خیر. این گیاه دارویی نه تنها به لاغری هیچ کمکی نمی کند، بلکه می تواند باعث افزایش اشتها و در نتیجه، افزایش وزن شود.
عرق بید مشک برای افراد مبتلا به دیابت مفید است؟
بله. بر اساس تحقیقات صورت گرفته، استفاده از عرق بیدمشک می تواند سبب کاهش قند خون شود.
عرق بیدمشک برای زنان باردار مضر است؟
در دوران حساس بارداری، بایستی حتما با مشورت پزشک معالج خود، اقدام به مصرف این عرق کنید. اما به طور کلی، عرق بید مشک ممکن است سبب سقط جنین و یا نارس متولد شدن نوزاد شود.
طبع بیدمشک چیست؟
این گیاه دارویی طبع سرد و مرطوب دارد. پس اگر شما هم مزاج سردی دارید، حتما در مصرف آن دقت کافی داشته باشید.
سخن آخر
بیدمشک یکی از انواع گیاهان دارویی پرکاربرد است که می توان آن را برای مصارف مختلف به کار برد. کنترل دیابت، کمک به جلوگیری از کم خونی، سلامت پوست و کمک به افزایش وزن تنها بخشی از مزایای این گیاه دارویی به شمار می آیند.
البته باید دقت داشته باشید که استفاده از آن تحت نظر فرد متخصص صورت بگیرد. در این صورت می توانید با در امان ماندن از عوارض ثانویه، از خواص عرق بیدمشک استفاده کنید.
نویسنده: فاطمه استدلال
