رژیم لاغری مایعات + نحوه انجام و عوارض آن
رژیم مایعات یکی از راه‌هایی است که افراد برای داشتن تناسب اندام و وزن ایده آل به سراغ آن می‌روند؛ اما باید بدانید که رژیم لاغری مایعات برای همه افراد مناسب نیست و حتما باید نکات مربوط به آن را رعایت کنید.
در واقع، رژیم‌های غذایی مایعات در کنار ورزش‌های منظم و خوردن مکمل‌های درست، می‌توانند تا حد زیادی کمک‌کننده باشند. رژیم مایعات برای لاغری اصول و قواعد مخصوص خود را دارد که باید با آنها آشنا شوید.
در ادامه به انواع رژیم مایعات، عوارض، نحوه انجام و چند نوع نمونه رژیم مایعات برای لاغری پرداخته‌ایم.
رژیم لاغری مایعات چیست؟
رژیم مایعاتی به رژیمی گفته می‌شود که در آن فرد تنها مجاز به استفاده از مایعات است. این رژیم با اهداف گوناگونی انجام می‌شود و بخش اصلی آن تنها شامل مایعات است. به عنوان مثال رژیم آبمیوه یکی از انواع این رژیم‌هاست که فرد تنها از مایعات استفاده کرده و در نهایت بدن او سم زدایی می‌شود.
رژیم‌های مایعات انواع مختلفی دارند:
- در برخی از آنها تنها از مایعات صاف و شفاف استفاده می‌شود.
- در برخی دیگر از رژیم مایعات فرد مجاز به استفاده از اسموتی‌هاست.
- برخی دیگر نیز از انواع پوره برای افراد در رژیم مایعات مجاز است.
اگر پزشک تشخیص دهد بیمار نمی‌تواند از مایعات به تنهایی استفاده کند، می‌تواند از برخی از جامدات نیز در کنار آن استفاده کند. در نهایت نظر پزشک متخصص بر اساس شرایط بدنی فرد تعیین کننده جزئیات این رژیم است. این رژیم مانند رژیم کتوژنیک محدودیت‌های زیادی دارد که باید به آن توجه کرد.
مایعات شامل چیست؟
برای اینکه بتوانید بر اساس برنامه رژیم لاغری مایعات پیش بروید، لازم است بدانیم که کدام دسته از مایعات در این روند اثرگذار هستند. اگر می‌خواهید کاهش وزن اصولی داشته باشید و طبق برنامه پیش بروید، این مایعات را در رژیم خود مورد استفاده قرار دهید.
بهترین مایعاتی که می‌توان در این نوع رژیم استفاده کرد:
- آب
- چای سبز
- آب کرفس
- قهوه
- سرکه سیب
- آب آلبالو و زرشک
- آب نارگیل
- آب لیمو
- چای سیاه
- چای زنجبیل
- شیک پروتئین
- آب سبزیجات
- چای زیره
- آب انار
- آب چغندر
- آب هویج
- آب هندوانه
- آب کلم
- آب گوشت بدون چربی
- سوپ صاف شده
چرا از رژیم مایعات استفاده می‌شود؟
رزیم مایعات معمولا برای کاهش وزن توصیه نمی‌شود. از این رژیم بیشتر برای افراد و بیماران در شرایط مختلف استفاده می‌شود. در ادامه برخی از مواردی که پزشک توصیه می‌کند فرد از رژیم مایعات استفاه کند، معرفی شده‌اند.
- مشکل در جویدن و قورت غذا: افرادی که در جویدن و قورت دادن غذا دچار مشکل شده‌اند، از این رژیم استفاده کرده تا بتوانند به راحتی و بدون خفگی غذا بخورند.
- دوره بهبودی بعد از جراحی فک و صورت: کسانی که به تازگی عمل‌های جراحی فک و صورت انجام داده‌اند و مجبور به استفاده از غذاهای نرم باشند، از رژیم مایعات استفاده می‌کنند.
- قبل از جراحی یا آزمایش: افرادی که قصد انجام جراحی‌های خاص یا آزمایشات کولونوسکوپی را دارند، باید از این رژیم استفاده کنند.
- سم‌زدایی بدن: افرادی که قصد دارند از رژیم‌هایی برای سم زدایی بدن استفاده کنند و از مواد معدنی موجود در میوه‌ها و سبزیجات استفاده کنند.
توجه کنید تمام این افراد باید تحت نظر پزشک متخصص و تنها با تجویز او از این رژیم استفاده کنند تا بدن آنها دچار مشکل و آسیب نشود. میزان لاغری با رژیم مایعات نیز با توجه به شرایط انجام رژیم متفاوت است.
رژیم مایعات نوعی رژیم کوتاه مدت است که در رژیم لاغری هفتگی، دو هفته ای و حتی کمتر از یک هفته استفاده می شود.
انواع رژیم مایعات
برای اینکه بتوانید در روند رژیم لاغری مایعات موفق عمل کنید، باید اطلاعات خود را درباره انواع رژیم مایعات برای لاغری ارتقا دهید. تنوع گسترده‌ای در این زمینه وجود دارد تا افراد با شرایط بدنی مختلف و متفاوت هم به‌راحتی بتوانند از آن استفاده کنند. در این بخش چند نمونه از کاربردی‌ترین انواع رژیم مایعات را در این بخش معرفی می‌کنیم:
- رژیم مایعات کامل
- رژیم مایعات شفاف
- رژیم مایعات برای کاهش وزن
- رژیم مایعات سم زدایی
- رژیم مایعات پروتئین
- رژیم مایعات درمانی
رژیم مایعات کامل (Full Liquid Diet)
در رژیم مایعات کامل فقط از مایعاتی مانند شیر، اسموتی، سوپ و آب میوه استفاده می‌شود. در واقع شما می‌توانید انواع مختلفی از مایعات را برای این رژیم تهیه کرده و مورد استفاده قرار دهید؛ بدون اینکه از هر خوراکی جامدی استفاده کنید.
رژیم مایعات کامل را نباید برای طولانی‌مدت ادامه دهید. این رژیم مایعات 5 روزه و یا کمتر بوده و در صورت طولانی‌تر شدن، می‌تواند آسیب‌هایی را به دنبال داشته باشد.
رژیم مایعات شفاف (Clear Liquid Diet)
منظور از مایعات شفاف در این رژیم، مواردی است که هیچ تکه غذا یا میوه‌ای در آنها وجود نداشته باشد تا هیچ ضایعاتی در روده بزرگ، در اثر مصرف آنها به وجود نیاید. در این رژیم شما نمی‌توانید از اسموتی ها استفاده کنید؛ از این رو فقط باید به سراغ گزینه‌های شفافی مانند آب بروید که در بخش قبلی معرفی شده‌اند. مهم‌ترین موارد مصرف رژیم مایعات شفاف عبارتند از:
- قبل از عمل‌های جراحی
- در زمان معاینات روده بزرگ
- آماده سازی برای آزمایش‌های پزشکی
- بهبود عملکرد سیستم گوارشی
رژیم مایعات برای کاهش وزن (Liquid Weight Lost Diet)
در صورتی که هدف شما از این رژیم، کاهش وزن و رسیدن به اندام ایده آل باشد، باید به سراغ مایعاتی بروید که چربی سوزی به همراه دارند. در این رژیم معمولا از نوشیدنی‌هایی مانند آب کرفس، چای سبز، قهوه و … استفاده می‌شود.
مصرف جامدات در این رژیم باید به حداقل خود برسد و بیشتر سوپ یا شیک‌های کم کالری مصرف شود. در واقع از این طریق با کاهش میزان کالری دریافتی، شما می‌توانید وزنتان را کم کنید.
رژیم مایعات سم زدایی (Detox Liquid Diet)
یکی دیگر از اهدافی که رژیم مایعات دنبال می‌کند، سم‌زدایی بدن است. در واقع با رعایت رژیم سم زدایی یا دیتاکس شما این امکان را خواهید داشت تا ضمن کاهش وزن، سموم بدن را نیز پاکسازی کنید. پاکسازی کبد و تصفیه خون با این رژیم، تا حد زیادی بر روی سلامتی شما اثرگذار خواهد بود.
نوشیدنی‌های مختلفی سرکه سیب، چای زنجبیل، چای زیره، برخی سبزیجات و آب میوه‌ها می‌توانند در این زمینه تا حد زیادی کمک‌کننده باشند.
رژیم مایعات پروتئین (Protein Liquid Diet)
مصرف پروتئین در روند کاهش وزن می‌تواند تا حد زیادی چربی سوزی را بالاتر ببرد؛ در نتیجه داشتن رژیم مایعات پروتئین می‌تواند باعث کاهش اشتها، افزایش احساس سیری، افزایش سرعت متابولیسم بدن و حفظ سلامت ماهیچه‌ها شود.
در واقع خوردن پروتئین در این زمان یکی از الزامات بوده و نباید نادیده گرفته شود؛ از این رو اگر به صورت منظم ورزش می‌کنید، توصیه می‌کنیم رژیم مایعات را با شیک پروتئین و نوشیدنی‌های حاوی پروتئین ادامه دهید. در رژیم مایعات پروتئین می‌توانید مواد غذایی زیر را مصرف کنید:
- آب
- آبگوشت
- آب میوه
- لبنیات کم چرب
- آب حبوبات و غلات کامل
- مخلوط دانه‌ها با آب
رژیم مایعات درمانی (Therapeutic Liquid Diet)
یکی دیگر از انواع رژیم مایعات لاغری یا برطرف کردن مشکلات گوارشی که شما می‌توانید انتخاب کنید، رژیم مایعات درمانی است. نوشیدنی‌های مختلف و گوناگونی وجود دارند که شما می‌توانید از میان آنها انتخاب کنید. آب چغندر، آب سبزیجات، آب گوشت، آب میوه و … از جمله مواردی هستند که شما در این روند می‌توانید انتخاب کرده و در رژیم خود مورد استفاده قرار دهید.
این رژیم می‌تواند باعث هضم آسانتر شده و شما را هیدراته نگه دارد؛ همچنین قبل از عمل جراحی یا کولونوسکوپی، به روده شما استراحت می‌دهد.
عوارض رژیم مایعات
تمام رژیم‌هایی که در کوتاه مدت باعث از دست رفتن وزن زیادی از فرد می‌شوند، می‌تواند عوارض و مشکلاتی را برای سلامتی او به همراه داشته باشند. در ادامه به بررسی این عوارض مخصوصا در رژیم آبمیوه پرداخته شده است.
1. بروز مشکلات کلیه
افرادی که با مشکلات کلیوی همراه هستند، نباید بیش از حد مایعات مصرف کنند. نوشیدن آب زیاد برای سلامتی کلیه این افراد به شدت مضر است. آبمیوه‌ها نیز دارای اگزاللت بوده و خاصیت اسیدی دارند، از این رو می‌تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شوند. به همین دلیل این افراد نباید از این رژیم مخصوصا بدون نظر پزشک استفاده کنند.
2. تحریک روده و دستگاه گوارش
معمولا آبمیوه‌ها و اسموتی‌ها خاصیت ملین دارند و باعث تحریک روده افراد می‌شوند. این افراد با خوردن مایعات و آبمیوههای زاید مقدار زیادی آب و مواد از طریق مدفوع از دست می‌دهند. در نهایت بدن آنها دهیدراته شده و تعادل الکترولیت‌های آنها به هم می‌خورد.
3. کمبود مواد مغذی در بدن
کمبود مواد مغذی در بدن یکی از مشکلات بسیار شایع در انواع رژیم مایعات است. در این رژیم‌ها فرد تنها از مایعات استفاده کرده و مواد مغذی دیگری مانند پروتئین، ویتامین، فیبر و … به بدن وارد نمی‌شود. از این رو بدن دچار مشکلات و اختلالاتی در متابولیسم می‌شود. افرادی که دارای بیماری‌های زمینه‌ای یا گوارشی هستند، با این رژیم‌ها بیشتر دچار مشکل و بیماری می‌شوند.
4. کاهش وزن موقتی
اگر با این رژیم به دنبال کاهش وزن هستید، باید بدانید میزان کاهش وزن آن کاملا موقتی است. استفاده از این رژیم می‌توانید رد بازه زمانی کوتاهی وزن و سایز شما را کاهش داده و پس از اتمام رژیم لاغری به سرعت به وزن قبلی خود برمی‌گردید.
5. افت قند خون
از آنجایی که با مصرف مایعات و آبمیوه، انرژی کافی در بدن تأمین نمی‌شود، فرد با افت قند خون روبرو می‌شود. در این موارد فرد با ضعف، بی حالی، سردرد، گرسنگی و در مواردی غش کردن روبرو می‌شود.
6. خطر ابتلا به بیماری‌ها
برخی از افراد در رژیم‌های مایعات تنها از آبمیوههای غیر پاستوریزه استفاده می‌کنند. این آبمیوه‌ها ممکن است به درستی ضدعفونی نشده و دارای باکتری‌های مختلفی باشند. در افراد جوان و مسن و حتی افرادی که سیستم ایمنی بدنی ضعیف‌تری دارند، این مشکلات بیشتر ایجاد می‌شود.
چگونه رژیم مایعات صاف‌شده بگیریم؟
این رژیم به صورت رژیم مایعات 5 روزه یا رژیم مایعات ده روزه انجام می‌شود. در واقع بین 3 تا 10 روز می‌توانید از آن استفاده کنید و هرگز نباید بیشتر از 10 روز ادامه داشته باشد، زیرا باعث آسیب رسیدن به سلامتی بدن شما می‌شود. استفاده از آبمیوههای طبیعی و آب گوشت نیز توصیه می‌شود.
قبل از شروع رژیم بهتر است چند روز تنها از غذاهای سبک استفاده کنید. مصرف غذاهای سنگین و پرچرب را محدود کرده و از قند و شکر نیز استفاده نکنید. مصرف الکل را نیز تا حد امکان کاهش دهید. در صورت مصرف داروی خاص حتما با پزشک خود مشورت کنید.
مهم‌ترین مواردی که در رژیم لاغری مایعات مصرف می‌شوند به صورت زیر هستند:
- آب و یخ
- انواع آبمیوه‌ها
- بستنی ساده و میوه‌ای
- ماست یخ زده
- شربت
- آب گوشت، عصاره قلم و عصاره‌های دیگر
- معجون
- شیک
- کوکتل
- عسل
- کره، روغن
- خامه
- پودینگ
نمونه رژیم مایعات
برای اینکه بتوانید رژیم مایعات را به صورت کاملا اصولی به پیش ببرید و نتیجه دلخواهی که در نظر دارید برسید، باید اطلاعات خود را درباره انواع نمونه رژیم مایعات بالا ببرید.
همان طور که در قسمت قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، انواع مختلفی از این رژیم وجود دارد و شما می‌توانید به تنوع گسترده‌ای از نوشیدنی‌ها دسترسی داشته باشید. از این رو لازم است درباره نمونه رژیم مایعات هم اطلاعات کافی داشته باشید.
1. نمونه رژیم مایعات شفاف
همان طور که در قسمت‌های قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، شما در این رژیم باید فقط از مایعات شفاف استفاده کنید.
برای استفاده از مایعات شفاف آب، آبگوشت، آبمیوههای بدون پالپ، سوپ‌های شفاف، قهوه بدون شیر و خامه، ژلاتین ساده، آب سبزیجات، چای ساده و … پیشنهاد می‌شود. وعده‌های غذایی مصرفی در رژیم مایعات شفاف را می‌توانید بر اساس برنامه زیر تنظیم کنید:
- صبحانه: یک کاسه ژلاتین آب شده، یک لیوان آب میوه بدون پالپ، یک فنجان قهوه یا چای ساده
- میان وعده اول: یک لیوان آب میوه بدون پالپ، یک کاسه ژلاتین آب شده
- ناهار: یک لیوان آب، یک لیوان آب میوه بدون پالپ، یک لیوان آبگوشت شفاف و بدون چربی، یک کاسه ژلاتین
- میان وعده دوم: یک لیوان آب میوه بدون پالپ، یک فنجان چای یا قهوه
- شام: یک کاسه ژلاتین آب شده، یک فنجان آبگوشت شفاف و یک لیوان آب میوه بدون پالپ یا آب
2. رژیم مایعات کامل
در رژیم مایعات کامل، شما مجاز به مصرف هیچ‌گونه جامدی نخواهید بود. بلکه باید فقط از انواع نوشیدنی‌های تغذیه کنید. این رژیم علاوه بر اثرگذاری در روند کاهش وزن، می‌تواند تا حد زیادی در روند درمان بیماری‌ها و بهبود سلامتی شما هم اثرگذار باشد.
برای رعایت این رژیم می‌توانید مطابق برنامه غذایی زیر اقدام کنید.
- صبحانه: آب پرتقال یا لیمو شیرین، فرنی
- میان وعده اول: آب میوه بدون قند
- ناهار: یک فنجان سوپ مرغ و سبزیجات پخته و کاملا صاف شده، آب گوجه فرنگی یا سبزیجات، ماست شیرین
- میان وعده دوم: شیر
- شام: فرنی، ژلاتین آب شده، ماست شیرین، آب میوه
3. رژیم مایعات 5 روزه
همان طور که از عنوان این رژیم مشخص بوده، شما باید 5 روز به قواعد پایبند باشید و به جز مایعات مجاز، هیچ‌گونه خوراکی غیرمجازی را مصرف نکنید. تنظیم این رژیم بر اساس وضعیت و شرایط جسمی شما انجام می‌شود. از این رو باید به نحوی برنامه غذایی را تنظیم کنید که در مدت این 5 روز، هیچ‌گونه آسیبی به شما وارد نشود.
4. رژیم 10 روزه مایعات
بازه زمانی این رژیم طولانی است؛ از این رو توصیه می‌کنیم فقط با مشورت پزشک و زیر نظر او، اقدام به پیروی از این رژیم سنگین بکنید. رژیم 10 روزه مایعات می‌تواند در کنار مزایای متعدد، عوارضی را نیز به همراه داشته باشد که شما باید ضمن آگاهی از آنها در این مسیر وارد شوید.
این رژیم سختی‌ها و چالش‌های مخصوص به خود را دارد از این رو لازم است تمام تلاش خود را به کار گرفته و مواد مغذی مورد نیاز بدن را از طریق مایعات مختلف، به آن برسانید.
سوالات متداول درباره رژیم مایعات
استفاده از رژیم مایعات تا چه حد مجاز است؟
رژیم مایعات رژیم کوتاه مدتی است و تنها در بازه زمانی 3 تا 10 روز مجاز است. هرگز بیشتر از ده روز از این رژیم استفاده نکنید زیرا باعث آسیب‌های جدی به بدن می‌شود.
آیا رژیم مایعات باعث بروز یبوست می‌شود؟
بله. برخی تصور می‌کنند به دلیل مصرف مایعات مشکلی در این زمینه ایجاد نمی‌شود. اما باید بدانید به دلیل مصرف نکردن فیبر، فرد در معرض ابتلا به یبوست است.
در رژیم مایعات مصرف چه خوراکی‌هایی ممنوع است؟
در این رژیم از میوه، سبزیجات، نان، غلات، مغزها، برنج، کلوچه و کیک، پنیر، گوشت، ماهی، ماکارونی و … استفاده نمی‌شود.
رژیم‌های لاغری تنوع بسیار بالایی دارند و رژیم لاغری مایعات یکی از انواع آن‌هاست که طرفداران زیادی دارد. این رژیم در بازه زمانی کوتاه به کاهش وزن زیادی کمک می‌کند. همچنین نسبت به سایر رژیم‌های کوتاه مدت، آسیب کمتری به بدن وارد می‌کند. از این رو می‌توانید با مشورت پزشک متخصص و پس از بررسی شرایط بدنی، از این رژیم استفاده کنید.
- فهرست مطالب
- رژیم لاغری مایعات چیست؟
- چرا از رژیم مایعات استفاده می‌شود؟
- انواع رژیم مایعات
- عوارض رژیم مایعات
- چگونه رژیم مایعات صاف‌شده بگیریم؟
- نمونه رژیم مایعات
- سوالات متداول درباره رژیم مایعات